Hopp til innhold

Fatemeh Ekhtesari

Fatemeh Ekhtesari er jordmor, aktivist og poet fra Iran. Hun flyktet fra regimet etter å ha blitt dømt til 99 piskeslag og 11,5 års fengsel. Hun kom til Norge i 2017.

Hun har skrevet den parallellspråklige diktsamlingen «Hun er ikke kvinne» med støtte fra Leser søker bok.

Foto: Linda Bournane Engelberth

HUN ER IKKE KVINNE /  زن نیست

«Hun er ikke kvinne, hun er slapp skarlagen /er en skrikende stillhet / er en sval saktmodighet, et «å, jeg skulle ønske!» / i det bevisste selvets surr»

Fatemeh Ekhtesari har markert seg som en av persisk poesis mest nyskapende stemmer. I «Hun er ikke kvinne» skildrer hun med stor intensitet og språklig lekenhet hvordan vi mennesker er fanget av familie, samfunn og egne følelser. Ekhtesari bryter med tradisjonelle persiske poesiformer, samtidig som hun bruker rytmisk driv og bundne mønstre til å uttrykke en deterministisk desperasjon. «Hun er ikke kvinne» er en rebelsk og suggererende bok om identitet. Samlingen er skrevet fram parallelt på persisk og norsk, og inngår i Parallell, Aschehougs serie med tospråklige diktbøker, som utgis i samarbeid med Leser søker bok.

 

اکتشافی نیرومند و سركش از جنسیت و عشق. مجموعه‌اشعار دوزبانه‌ی نروژی و فارسی.

زن نیست، یک بنفشِ یواش است

و یک سکوتِ گوش‌خراش است

معجون ناامیدی و کاش است

در گیجیِ ضمیرِ خودآگاه

فاطمه اختصاری به‌عنوان یکی از نوآورترین صداهای شعر فارسی شناخته شده است. در کتاب «زن نیست»، وی با شدّت و زبانی بازیگوش، توصیف می‌کند که چگونه ما انسان‌ها در دام خانواده، جامعه و احساسات خود گرفتار شده‌ایم. اختصاری قالب‌های شعر سنتی فارسی را می‌‌شکند، اما همزمان وزن و قافیه را به‌کار می برد تا یک ناامیدی قطعی را شرح دهد. «زن نیست» یک کتاب سرکش و تاثیرگذار درباره‌ی هویت است. اشعار به‌طور موازی به فارسی و نروژی نوشته شده و به عنوان بخشی از مجموعه کتاب‌های Parallell عرضه شده است. Aschehoug ناشر این

مجموعه‌کتاب‌های شعر دوزبانه است که با همکاری Leser søker bok منتشر می‌شوند.

 

Fatemeh Ekhtesari (f. 1986) er poet, redaktør, menneskerettsaktivist og jordmor fra Iran. Hun har utgitt fire diktsamlinger, to novellesamlinger og to samlinger med prosatekster på persisk. Sammen med Mehdi Mousavi var hun redaktør for tidsskriftet «Hamin farda bood» til det ble forbudt og nedlagt i 2008. I 2015 flyktet Ekhtesari fra Iran etter å ha blitt dømt til nittini piskeslag og elleve og et halvt års fengsel. Hun kom til Lillehammer som fribyforfatter i 2017. Et knippe av diktene hennes ble først presentert i norsk oversettelse i antologien «Å kysse en ørken, å kysse en myr» (Aschehoug 2019). Året etter kom «Vi overlever ikke», et bredt utvalg av Ekhtesaris dikt i Nina Zandjanis oversettelse (Transfer 2020). Diktene hennes er tidligere oversatt til mange språk, deriblant engelsk, tysk, svensk og spansk. Hun driver i dag et persisk nett-tidsskrift, i tillegg til å publisere egne tekster til sine mange følgere i sosiale medier. Ekhtesari har mottatt flere priser og utmerkelser for sitt forfatterskap internasjonalt, deltatt på en rekke litteraturfestivaler, og på kort tid blitt en tydelig stemme også på den norske poesiscenen. «Hun er ikke kvinne» er hennes første nyskrevne diktsamling i Norge, og er arbeidet frem parallelt på persisk og norsk.

 

چهار کتاب شعر، دو مجموعه‌داستان کوتاه و دو مجموعه‌ی پلی‌ژانر به زبان فارسی منتشر کرده است. او به‌همراه مهدی موسوی، سردبیر نشریه‌ی «همین فردا بود» بود که در سال ۱۳۸۸ غیرمجاز شناخته و انتشار آن متوقف شد. اختصاری در سال ۱۳۹۴، پس از محکوم شدن به یازده سال و نیم حبس و نود و نه ضربه شلاق، از ایران فرار کرد. در سال ۱۳۹5 او به‌عنوان نویسنده‌ی شهر آزاد به لیلهامر آمد. تعدادی از شعرهایش برای اولین‌بار در سال ۱۳۹۸ به نروژی ترجمه و در آنتالوژی Å Krysse en ørken, å kysse en myr  توسط Aschehoug منتشر شد. یک سال پس از آن، مجموعه‌اشعار فاطمه اختصاری با عنوان «زنده نمی‌مانیم»  Vi overlever ikke با ترجمه‌ی نینا زنجانی توسط نشر Transfer به چاپ رسید. شعرهای او تا حال به زبان‌های متعددی ازجمله انگلیسی، سوئدی و اسپانیایی ترجمه شده است. وی اکنون سردبیر یک نشریه‌ی ادبی است که به‌صورت اینترنتی منتشر می‌شود. او همچنین نوشته‌های خود را در شبکه‌های اجتماعی برای علاقه‌مندان و طرفدارانش منتشر می‌کند. اختصاری در ارتباط با نویسندگی‌اش جوایزی در سطح بین‌المللی دریافت کرده، در جشنواره‌های متعددی شرکت کرده و همچنین در زمان کوتاهی به صدایی روشن در محیط ادبی نروژ تبدیل شده است. «زن نیست» شامل اشعار جدید وی در نروژ است که به‌صورت موازی به دو زبان فارسی و نروژی کار شده است.


Alder:
 Voksen
Målgruppe: Litt å lese